g. Wat zijn de rechten en plichten van de school?

Hier kan je meer lezen over de rechten en plichten van de school

• rechten van de school
• plichten van de school

Rechten van de school

School heeft een aantal rechten: zo mogen scholen zelf het onderwijs inrichten, kunnen ze beslissen over de toelating en verwijdering van leerlingen en mogen scholen ordemaatregelen of schorsing doorvoeren. Hieronder lees je meer over de rechten van de school.

Vrijheid van onderwijs
In Artikel 23 van de Grondwet staat het recht op vrijheid van onderwijs. Iedereen kan op grond van dit artikel een school oprichten en het onderwijs zelf inrichten. Wel heeft de overheid randvoorwaarden opgesteld waaraan scholen moeten voldoen, zoals het verplichten van bepaalde vakken. Door het recht op vrijheid van onderwijs kunnen scholen verschillend zijn.

Toelating
De school beslist over de toelating en verwijdering van leerlingen tot en van de school. De toelating mag niet afhangen van geld, godsdienst of levensbeschouwing. Openbare scholen zijn toegankelijk voor alle kinderen.

De school beoordeelt of ouders een kind met extra ondersteuningsbehoeften aanmelden. Om dit goed te kunnen doen, kan school gegevens opvragen over eventuele stoornissen, handicaps of beperkingen in het onderwijs van je kind. Hiermee wordt geen ondersteuning bedoeld om de Nederlandse taal beter te beheersen. Als je weigert om gegevens aan de school te verstrekken over de eventuele ondersteuningsbehoeften van je kind, dan kan de school besluiten om de aanmelding niet te behandelen.

Als een leerling wordt geweigerd die extra ondersteuning nodig heeft, draagt de school er zorg voor een andere geschikte school voor de leerling te vinden.

Ordemaatregelen
Als kinderen zich misdragen, mag school reageren met een ordemaatregel. Dit doet zich voor als een leerkracht ingrijpt in een situatie in de klas, zonder dat het schoolbestuur daar een direct besluit over neemt. Denk aan situaties waarbij de leerkracht een leerling terechtwijst, of aan situatie waarbij leerlingen fysiek moeten worden aangeraakt om orde te bewaren. Dit is alleen geoorloofd als er gegronde redenen voor zijn. Bijvoorbeeld om je kind tegen zichzelf of tegen andere kinderen te beschermen.

De inbeslagname van telefoons en andere apparatuur wordt onder bepaalde voorwaarden toegelaten. Zo moet van tevoren kenbaar zijn wat wel en niet mag (bijvoorbeeld door die regels op te nemen in de schoolgids of de gedragscode).

Schorsing
Het schoolbestuur kan een kind met opgave van reden voor een periode van maximaal één week schorsen. De beslissing tot schorsing stuurt school per brief aan jou als ouder. De Onderwijsinspectie wordt op de hoogte gesteld bij schorsingen langer dan één dag. Voorafgaand aan de schorsing kan de school een leerling nog schriftelijk terechtwijzen of overplaatsen naar een parallelklas.

Verwijdering
Een kind kan worden verwijderd van school, maar alleen nadat de betrokken groepsleraar en jij als ouder bent gehoord. Een verwijdering wordt gezien als laatste optie. Er moeten zwaarwegende redenen tot verwijdering zijn. Verder moet de school er ook zorg voor hebben gedragen dat een andere school je kind toe wil laten.

Plichten van de school

Scholen hebben verschillende plichten. Zo moeten scholen zich houden aan het Kinderrechtenverdrag en de Salamanca Verklaring en hebben scholen zorgplicht en informatieplicht richting kinderen en ouders.

Invulling onderwijs
In het Kinderrechtenverdrag staan doeleinden waaraan onderwijs moet voldoen. Zo moet onderwijs gericht zijn op de ontwikkeling van de persoonlijkheid, de talenten en mentale en fysieke vermogens van het kind. Het (speciaal) onderwijs voor gehandicapte kinderen moet gericht zijn op een zo volledig mogelijke integratie in de maatschappij.

Uit de Salamanca Verklaring, opgesteld door 92 landen tijdens een wereldconferentie in 1994 over speciale onderwijsbehoeften, blijkt dat ieder kind verschillende karaktereigenschappen, interesses, capaciteiten en leerbehoeften heeft en dat het onderwijs ontworpen moet zijn om met deze verschillen rekening te houden. Deze verklaring kan worden gezien als een definitie over inclusief onderwijs voor kinderen met beperkingen en voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben.

Zorgplicht voor een veilige omgeving
Scholen moeten ervoor zorgen dat de onderwijsomgeving voor kinderen veilig is op sociaal, psychisch en fysiek gebied. Er moet een veilige en positieve sfeer op school zijn. De school moet daarom ook maatregelen nemen om pesten, discriminatie, geweld en andere soorten van ongepast gedrag tegen te gaan. De school moet hiervoor een aanspreekpunt en coördinator aanstellen. Daarnaast moet er een beleid zijn rondom de veiligheid van de leerlingen. Die veiligheid moet school periodiek monitoren. De school kiest zelf hoe ze dat doen, zo lang het maar aan de wet voldoet. Voor meer informatie hierover, zie de website van de Onderwijsinspectie.

Bovendien heeft de school zorgplicht voor een veilige omgeving voor het schoolgebouw, het schoolterrein en alles wat in het zicht van het schoolgebouw plaatsvindt.

Als ouders erom vragen, moeten scholen een tussenschoolse en buitenschoolse opvang organiseren. Het schoolbestuur zorgt ervoor dat kinderen op een veilige en kindvriendelijke manier kunnen overblijven. De kosten komen voor rekening van ouders. Deze opvang valt ook binnen de reikwijdte van de zorgplicht van de school voor een veilige omgeving.

Zorgplicht: meldcode huiselijk geweld
Scholen moeten een meldcode hebben vastgesteld waarin ze stapsgewijs aangeven hoe ze met signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling omgaan. Deze meldcode moet eraan bijdragen dat er zo snel en goed mogelijk hulp wordt geboden. Als er sprake is van acute of structurele onveiligheid, kan school een melding doen bij Veilig Thuis.

Om ouders en andere betrokkenen te informeren over de stappen die plaatsvinden, vermelden scholen meestal in de schoolgids, op de website of in een folder dat ze de meldcode gebruiken. Voor meer informatie over de meldcode, zie de website van de Rijksoverheid.

Zorgplicht kwaliteit onderwijs
De school draagt een zorgplicht voor een goede kwaliteit van onderwijs. Leerlingen mogen verwachten dat het onderwijs van een bepaalde kwaliteit is. De kwaliteit van het onderwijs is slecht als de resultaten van het kind aan het einde van het zevende en achtste schooljaar ernstig tekort schieten op het gebied van Nederlandse taal en rekenen.

Als scholen zich niet aan deze zorgplicht houden, dan kan dit leiden tot civielrechtelijke aansprakelijkheid van de school tegenover de leerling. De rechter toetst bij deze zorgplicht alleen de inspanningen van de school en niet de resultaten: de rechter bepaalt dus niet hoe het onderwijs wordt gegeven, maar wel of het aan minimumkwaliteitsvereisten voldoet. Bij jou als ouder ligt de bewijslast. Dit houdt in dat je als ouder moet aantonen dat de school door ernstig nalaten slechte kwaliteit van onderwijs heeft geleverd en dat jouw kind daardoor een leerachterstand heeft opgelopen.

Informatieplicht
De school is verplicht informatie aan ouders te geven over de voortgang van elk kind.